İÇİNDEKİLER
VELAYET DEĞİŞİKLİĞİNDE KARDEŞLER ANA BABAYA AYRI AYRI VERİLİR Mİ?
Velayet değişikliğinde çocukların alıştıkları ortamdan koparılmaması ve kardeşlerinin birbirinden ayrı yerlerde olmamasına dikkat edilir. Velayet değişikliğinde kardeşlerin birbirlerinden ayrılmama ilkesi önem arz eder. Kardeşlerin aynı ortamda büyümesi onların gelişimine olumlu katkı yapacak olması hususu değerlendirilir.
Gaziantep BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 2. Hukuk Dairesi Esas: 2019 / 2946 Karar: 2020 / 227 Karar Tarihi: 07.02.2020
“Yukarıda da belirtildiği gibi velayet kamu düzenine ilişkindir. Mahkeme re’sen çocukların üstün menfaatlerini dikkate alarak velayet düzenlemesi ve kişisel ilişki ile ilgili karar vermek zorundadır. Dosya arasında bulunan 02/03/2017 tarihli uzman raporundaki çocukların görüşü, öğretmenlerinin değerlendirmeleri birlikte değerlendirildiğinde müşterek çocukların velayetlerinin annede olmasının çocukların üstün yararına olduğu gibi boşanma davası ile velayeti anneye verilen kardeş Y… E… ile bu çocukların kardeşlik bağını güçlendireceği, kardeşlerin birlikte büyümesinin çocukların yararına olacağı, bu nedenle davanın kabulü yerine reddedilmesi hatalı olmuştur.”
ALKOLİK ANNE BABADAN VELAYET NASIL ALINIR?
Anne ya da babanın alkol kullanması tek başına velayetin kaldırılması sebebini oluşturmaz. Velayetin kaldırılması için anne veya babanın alkol bağımlılığının çocukları üzerine olumsuz etki yaratması gerekmektedir. Örneğin Yargıtay bazı kararlarında ara ara alkol kullanımının çocukların velayetinin kaldırılmasını gerektirecek bir sebep olarak görmemiştir.
T.C YARGITAY 2.Hukuk Dairesi Esas: 2015/ 23857 Karar: 2015 / 24249 Karar Tarihi: 17.12.2015
“Davalının alkol bağımlısı olduğu iddia edilmiş ise de, getirtilen hastane evraklarından ve tanık beyanlarından davalının alkol bağımlısı olduğu ispat edilemediğinden ara ara alkol kullanması velayetin değiştirilmesini gerektirmeyeceğinden iddia edilen bu durum da velayetin değiştirilmesine gerekçe yapılmamıştır. Buna göre, velayetin verilmesinin kesinleştiği tarihten dava tarihine kadar velayetin değiştirilmesini gerektirecek derecede bir kanıt bulunmadığından, velayetinin babasında kalması çocukların ahlaki ve fiziki gelişimleri açısından yararına olduğundan, çocukların görüşü de dikkate alınarak TMK 348 ve devamındaki maddelerinin koşullarının oluşmaması nedeniyle davanın reddine karar vermek gerekmiş, buna dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.”
Kişinin alkol kullanması ile çocuklarının velayetinin alınması için alkol kullanımının çocukları ile olan ilişkisinin etkilemesi gerekmektedir. Alkol bağımlılığı olan bir babanın çocuklarına fiziksel şiddet uygulaması buna örnek verilebilir.
ALDATAN KADINA VELAYET VERİLİR Mİ?
Velayetin düzenlenmesinde aslolan çocuğun üstün yararıdır. Tarafların barınma, gelir, sosyal ve psikolojik durumlarına göre çocukların sağlıklı gelişimi için velayeti üstlenmeye engel durumlarının bulunup bulunmadığının araştırılır ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek çocuğun hangi ebeveynlerinden yanında kalmasının menfaatine olacağı tespit edilir. Annenin güven sarsıcı davranışlarda bulunması yahut zina yapması kötü bir anne olduğu anlamına gelmez. Bu sebeple zina yaptığı kanıtlanmış bir annenin çocuklarının zina yapması tek başına velayetin değiştirilmesi sebebi değildir.
ÇOCUĞU GÖSTERMEYEN ANNE BABADAN VELAYET NASIL ALINIR?
Velayet kendisinde olan ana baba, diğer taraf ile çocuk arasında şahsi ilişki kurulmuşsa buna engel olmamalıdır. Çocuk ile ana veya babanın görüşmesinin engellenmesi velayetin değiştirilmesi sebebidir.
T.C YARGITAY 2.Hukuk Dairesi Esas: 2013/ 13646 Karar: 2014 / 157 Karar Tarihi: 13.01.2014
“ Dosya kapsamındaki delillerden ve tanık beyanlarından davacı kadının 01.01.2012, 15.01.2012, 01.08.2012 ve 07.08.2012 tarihlerinde müşterek çocuk ile şahsi ilişki tesisi için icra kanalıyla geldiğinde davalı babanın çocukla başka illerde bulunduğu gerekçesiyle şahsi ilişki tesis edilemediği ve davalı babanın bu nedenle tazyik hapis cezası ile cezalandırılmasından sonra şahsi ilişkinin sağlanabildiği; ayrıca icra dosyalarında kendisinin mernis adresi İstanbul olduğu için çocuğu teslim edemediği şeklinde savunmasına karşın 02.04.2012 tarihli sosyal inceleme raporunda Edremit’te bulunan anne-babasıyla ikamet ettiğini belirtip bu suretle anne ve çocuk arasındaki kişisel ilişkiyi engelleyerek velayet görevini kötüye kullandığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle davanın kabulü yerine reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.”
BABANNE ÇOCUĞUN VELAYETİNİ ALABİLİR Mİ?
Çocuğun velayet hakkını sadece ana veya baba kullanabilir. Anneanne, babaanne, dede, hala, teyze gibi kişiler çocuğun velayetini alamazlar. Kanunda bu konudaki düzenleme açıktır. Ancak şartları bulunması halinde yukarıda saydığımız kişiler (anneanne, babaanne, dede, hala, teyze) vasi olarak atanabilirler.
YARGITAY 2.Hukuk Dairesi Esas: 2020/ 339 Karar: 2020 / 1775 Karar Tarihi: 03.03.2020
“Bilindiği üzere TMK’nun 336. maddesi gereğince “Evlilik devam ettiği sürece ana ve baba velayeti birlikte kullanırlar. Ortak hayata son verilmiş veya ayrılık hali gerçekleşmişse hâkim, velayeti eşlerden birine verebilir.” sözü edilen yasal düzenlemeye göre velayet hakkı münhasıran anne veya babaya tanınan bir hak olup evlat edinme hariç ana-baba dışında hiç kimseye tevdi olunamaz. Velayet kamu düzenine ilişkindir. Velayet düzenlemesinde asıl olan çocuğun menfaatidir ve bu düzenlemede ana ve baba ile çocuğun yararı çatıştığı takdirde, çocuğun yararına üstünlük tanınması gereklidir. Çocuğun menfaati gerektirdiğinde velayet sahibi değiştirilebileceği gibi durum ve koşullara göre velayet kaldırılarak çocuğa vasi de atanabilir (TMK m.349). Bu durumda mahkemece yapılacak iş; çocuğun bedeni ve fikri gelişimi açısından velayetin kaldırılması ve vasi atanması şartlarının bulunup, bulunmadığı konusunda tarafların ve müşterek çocuğun yaşadıkları ortam ve sosyal çevre de görülmek suretiyle uzman görüşü alınarak delillerin birlikte değerlendirilip sonuca karar vermekten ibarettir.”
ANNE, BABA YENİDEN EVLENİRSE ÇOCUĞUN VELAYETİ ALINIR MI?
Annenin yahut babanın yeniden evlenmesi tek başına velayetin değiştirilmesi sebebi değildir. Anne, baba yeniden evlenmiş olabilir; ancak çocuğuna halen çok iyi bakıyorsa, velayetten doğan yükümlülüklerini yerine getiriyorsa velayet değiştirilmez. Türk Medeni Kanunu madde 338’e göre eşler eşler, ergin olmayan üvey çocuklarına da özen ve ilgi göstermekle yükümlüdürler denilmiştir. Bu sebeple ana veya babadan biri yeniden evlenirse yeni evlendiği kişi üvey çocuğuna gerekli özen ve ilgiyi gösterirse velayetin değiştirilmesine imkân bulunmamaktadır. Yargı kararlarında annenin yeni evlendiği kişinin alkol alması veya sabıka kaydının bulunması dahi tek başına velayetin değiştirilmesi sebebi olarak görülmemiştir.
YARGITAY 2.Hukuk Dairesi Esas: 2011/ 7845 Karar: 2011 / 20113 Karar Tarihi: 29.11.2011
“Yeniden evlenme tek başına velayetin değiştirilmesini gerektirmez. Mahkemenin de kabulünde bulunduğu üzere babanın velayetin değiştirilmesini gerektiren ilgisizliği de kanıtlanamamıştır. Davalının velayet görevini ihmal ettiği ve velayetin değiştirilmesi şartlarının (TMK. md. 183, md. 349) oluşmadığı mahkemenin de kabulünde olduğuna göre isbat edilemeyen davanın reddi gerekirken, yazılı olduğu şekilde velayetin babadan alınmasına karar verilmesi doğru görülmemiştir.”
YARGITAY 2.Hukuk Dairesi Esas: 2016/ 5009 Karar: 2016 / 6233 Karar Tarihi: 29.03.2016
“Velayet sahibi annenin yeniden evlenmesi ve eşinin sabıka kaydının bulunması tek başına velayetin değiştirilmesini gerektirmez. Gerek davalı annenin gerekse eşinin çocuğa kötü muamelede bulunduğuna dair somut bir iddia da mevcut değildir. Gerçekleşen bu durum karşısında davacının velayetin değiştirilmesine yönelik davasının reddi gerekirken, yazılı şekilde kabulüne karar verilmesi isabetsiz olup, bozmayı gerektirmiştir.”
BAŞKA ŞEHRE TAŞINAN ANA,BABADAN VELAYET ALINABİLİR Mİ?
Ana veya babanın başka şehre taşınması velayetin değiştirilmesi sebebini tek başına doğurmaz. Ana veya baba diğer tarafın çocuğu ile görüşmesini, şahsi ilişkinin kurulmasını engellemesi durumunda ise velayetin değiştirilmesi sebebi doğar.
bütün merakımı giderdin bu bilgiler için teşekkür ederim
Beş yaşındaşı torunumun velayetini nasıl alabilirim oğlum dört aydır hapiste ve gelinim torunu göstermiyor yardımcı olur musunuz?
merhabalar, kişisel ilişki tahsisi veya velayet davası yoluyla torunlarınızı yasal yollarla görebilirsiniz. detaylı bilgi için danışma hattı üzerinden iletişime geçebilirsiniz.
Eski eşim ile anlaşmalı boşandım. Çocuğun velayetini beni kandırarak aldı ve şimdi çocuklarımı bana göstermiyor. Hafta sonları almaya gidiyorum çocukları bana vermiyor. Telefonda bile konuşamıyorum. Ne yapacagim?
Çocuğun anneye gösterilmemesi velayet hakkının kötüye kullanımı teşkil eder. Dava yoluyla velayet hakkını alabilirsiniz.